در صنایع شیمیایی و دارویی، مواد متنوعی وجود دارند که نقش‌های کلیدی در تولید و فرآوری محصولات مختلف ایفا می‌کنند. یکی از این ترکیبات مهم، تری سدیم سیترات است. این ماده به‌دلیل خواص شیمیایی منحصربه‌فرد و قابلیت‌های کاربردی گسترده، در حوزه‌های دارویی، غذایی، صنعتی و حتی آزمایشگاهی کاربرد فراوانی دارد.
اگر در جستجوی اطلاعات جامع و قابل فهم درباره تری سدیم سیترات هستید و می‌خواهید بدانید دقیقاً چیست، چطور تولید می‌شود و چه کاربردهایی دارد، این مقاله از تیم تخصصی پویش اروین میعان – واردکننده و توزیع‌کننده مواد اولیه شیمیایی – به شما کمک خواهد کرد.
فهرست مطالب:
-
تری سدیم سیترات چیست؟
-
ساختار شیمیایی و ویژگی‌های فیزیکی
-
روش‌های تولید تری سدیم سیترات
-
کاربردهای تری سدیم سیترات در صنایع مختلف
-
تری سدیم سیترات در صنایع غذایی
-
نقش تری سدیم سیترات در صنایع دارویی
-
کاربردهای صنعتی و آزمایشگاهی
-
نکات ایمنی و نگهداری
-
نحوه خرید و انتخاب محصول مناسب
-
معرفی محصول تری سدیم سیترات در پویش اروین میعان
-
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
تری سدیم سیترات چیست؟
تری سدیم سیترات که با نام کامل‌تر تری سدیم سیترات دای هیدرات شناخته می‌شود، یک ترکیب شیمیایی با فرمول شیمیایی Na₃C₆H₅O₇ است. این ماده نمک سدیمی اسید سیتریک است که به صورت پودر سفید یا کریستالی بدون بو یا با بویی ملایم عرضه می‌شود.
این ترکیب در واقع یک آنتی‌اکسیدان، تنظیم‌کننده pH و عامل پیچیده‌ساز است که در بسیاری از فرایندهای شیمیایی و تولیدی به کار می‌رود. تری سدیم سیترات قابلیت حل شدن بالا در آب دارد و در دمای اتاق پایدار است.
ساختار شیمیایی و ویژگی‌های فیزیکی
تری سدیم سیترات از سه یون سدیم و یک یون سیترات تشکیل شده است که ساختاری سه‌بعدی و پایدار را ایجاد می‌کند. ساختار شیمیایی آن به گونه‌ای است که می‌تواند یون‌های فلزی را باند کند و به همین دلیل در بسیاری از واکنش‌ها و کاربردها به عنوان عامل پیچیده‌ساز (Chelating agent) عمل می‌کند.
| ویژگی فیزیکی | توضیح |
|---|---|
| شکل ظاهری | پودر یا کریستال سفید |
| بو | کم یا بدون بو |
| نقطه ذوب | حدود ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد (تجزیه قبل از ذوب) |
| حلالیت | بسیار محلول در آب، کم محلول در اتانول |
| pH محلول آبی | معمولاً بین ۸ تا ۹ (قلیایی) |
روش‌های تولید تری سدیم سیترات
تولید تری سدیم سیترات معمولاً با واکنش بین اسید سیتریک و هیدروکسید سدیم یا کربنات سدیم در شرایط کنترل‌شده انجام می‌شود. فرایند به صورت زیر است:
-
ابتدا اسید سیتریک در آب حل می‌شود.
-
سپس محلول هیدروکسید سدیم یا کربنات سدیم به آرامی به آن اضافه می‌شود تا واکنش خنثی‌سازی انجام شود.
-
این واکنش باعث تشکیل تری سدیم سیترات می‌شود که سپس با تبخیر و کریستالیزاسیون، محصول خالص به دست می‌آید.
فرایند تولید باید به دقت کنترل شود تا محصولی با کیفیت بالا و میزان ناخالصی کم تولید شود.
کاربردهای تری سدیم سیترات در صنایع مختلف
تری سدیم سیترات به دلیل خواص شیمیایی و فیزیکی متنوع، در صنایع زیادی کاربرد دارد. مهم‌ترین این کاربردها شامل موارد زیر است:
تنظیم pH و کنترل اسیدیته
یکی از مهم‌ترین کاربردهای تری سدیم سیترات، تنظیم pH در فرایندهای شیمیایی، دارویی و غذایی است. این ترکیب می‌تواند pH محلول‌ها را در محدوده مطلوب نگه دارد و از تغییرات ناگهانی جلوگیری کند.
عامل پیچیده‌ساز (Chelating Agent)
تری سدیم سیترات با توانایی باند شدن با یون‌های فلزی مثل کلسیم، منیزیم و آهن، به عنوان یک عامل پیچیده‌ساز در فرایندهای تصفیه آب، صنایع شیمیایی و حتی تولید مواد دارویی به کار می‌رود.
آنتی‌اکسیدان و نگهدارنده
در برخی کاربردهای غذایی و دارویی، تری سدیم سیترات به عنوان آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند و از اکسیداسیون و فساد مواد جلوگیری می‌کند. این ویژگی باعث افزایش ماندگاری محصولات می‌شود.
تری سدیم سیترات در صنایع غذایی
در صنایع غذایی، تری سدیم سیترات یکی از افزودنی‌های رایج است که نقش‌های متعددی ایفا می‌کند:
-
تنظیم‌کننده اسیدیته: برای حفظ تعادل pH در نوشیدنی‌ها، ژله‌ها و سایر فرآورده‌های خوراکی.
-
پایدارکننده بافت: در پنیرهای فرآوری شده برای جلوگیری از جدا شدن چربی و بهبود بافت.
-
عامل امولسیون‌کننده: کمک به مخلوط شدن چربی و آب در فرآورده‌های غذایی.
-
نگهدارنده: جلوگیری از فساد و افزایش ماندگاری.
نقش تری سدیم سیترات در صنایع دارویی
در صنعت داروسازی، تری سدیم سیترات کاربردهای گسترده‌ای دارد، از جمله:
-
تنظیم‌کننده pH داروها: برای بهبود پایداری و اثرگذاری داروهای مایع و قرص‌ها.
-
جزء فرمولاسیون دارویی: به عنوان عامل بافر در محلول‌های تزریقی، قطره‌های چشمی و دهانی.
-
کمک به جذب مواد دارویی: برخی داروها برای جذب بهتر نیاز به pH مناسب دارند که این ترکیب فراهم می‌کند.
کاربردهای صنعتی و آزمایشگاهی
تری سدیم سیترات در صنعت و آزمایشگاه هم کاربردهای زیادی دارد:
-
تصفیه آب: به عنوان عامل پیچیده‌ساز در حذف یون‌های فلزی.
-
صنایع نساجی و رنگرزی: برای کنترل اسیدیته و تثبیت رنگ.
-
آزمایشگاه‌های بیوشیمی: به عنوان ماده بافر و عامل نگهدارنده نمونه‌ها.
نکات ایمنی و نگهداری
تری سدیم سیترات ترکیبی نسبتاً بی‌خطر است ولی باید به نکات ایمنی توجه کرد:
-
در محل خشک و خنک نگهداری شود.
-
از تماس با چشم و پوست خودداری شود.
-
در صورت بلعیده شدن یا تماس، فوراً با پزشک تماس گرفته شود.
-
دور از مواد اسیدی و رطوبت نگهداری شود.
نحوه خرید و انتخاب محصول مناسب
برای خرید تری سدیم سیترات، توجه به خلوص، گرید (صنعتی، غذایی یا دارویی) و بسته‌بندی اهمیت دارد.
پویش اروین میعان به عنوان واردکننده و توزیع‌کننده معتبر، انواع گریدها را با تضمین کیفیت و قیمت رقابتی عرضه می‌کند.
معرفی محصول تری سدیم سیترات در پویش اروین میعان
جمع بندی و نتیجه‌گیری
تری سدیم سیترات یک ماده شیمیایی مهم و پرکاربرد در صنایع مختلف است که به دلیل خواص منحصر به فردش در تنظیم pH، پیچیده‌سازی یون‌های فلزی و نقش به عنوان آنتی‌اکسیدان، در صنایع غذایی، دارویی، صنعتی و آزمایشگاهی کاربرد دارد.
اگر به دنبال خرید تری سدیم سیترات با کیفیت بالا و قیمت مناسب هستید، پویش اروین میعان با ارائه مشاوره تخصصی و محصولی تضمینی، بهترین انتخاب شماست.