در میان مواد شیمیایی گندزدا و ضدعفونیکننده، یکی از نامهایی که بهطور گسترده در صنایع مختلف شنیده میشود، هیپوکلریت کلسیم است. این ماده قدرتمند با ویژگیهای ضدباکتری، سفیدکننده و اکسیدکننده، نقشی اساسی در حفظ بهداشت آب، محیطهای صنعتی و حتی فرایندهای خانگی ایفا میکند.
اگر تا به حال به دنبال خرید هیپوکلریت کلسیم برای استخر، تصفیهخانه یا صنایع فرآوری مواد غذایی بودهاید، احتمالاً با نامهای تجاری مختلف و فرمهای متفاوت آن مواجه شدهاید. در این مقاله، تیم فنی پویش اروین میعان بهعنوان یکی از تأمینکنندگان مواد اولیه شیمیایی، سعی کرده همه چیز را درباره این ماده کاربردی، دقیق ولی قابلفهم توضیح دهد.
فهرست مطالب:
-
مقدمه
-
هیپوکلریت کلسیم چیست؟
-
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی هیپوکلریت کلسیم
-
روش تولید هیپوکلریت کلسیم
-
کاربردهای هیپوکلریت کلسیم
-
5.1 تصفیه آب و استخرها
-
5.2 صنایع دارویی
-
5.3 صنایع خوراکی و ضدعفونی مواد غذایی
-
5.4 کاربردهای خانگی و بیمارستانی
-
-
مزایا و معایب استفاده از هیپوکلریت کلسیم
-
نکات ایمنی و نگهداری
-
نحوه خرید هیپوکلریت کلسیم از پویش اروین میعان
-
جمعبندی و نتیجهگیری
هیپوکلریت کلسیم چیست؟
هیپوکلریت کلسیم (Calcium Hypochlorite) یک ترکیب شیمیایی معدنی است که به عنوان یک ماده ضدعفونیکننده قوی و منبع کلر فعال شناخته میشود. این ترکیب معمولاً بهصورت پودر سفید، گرانول یا قرص در بازار عرضه میشود و به دلیل قدرت بالای آن در از بین بردن میکروارگانیسمها (مثل باکتریها، ویروسها، قارچها و جلبکها)، کاربرد گستردهای در صنعت تصفیه آب، ضدعفونی سطوح، استخرها و حتی صنایع غذایی دارد.
فرمول شیمیایی آن Ca(ClO)₂ است و در تماس با آب، یونهای هیپوکلریت (ClO⁻) آزاد میکند که منشأ اصلی اثر ضدعفونیکننده این ماده هستند.
این ماده معمولاً از واکنش کلر با هیدروکسید کلسیم یا آهک (Ca(OH)₂) در محیط کنترلشده تولید میشود. فرایند تولید آن به نحوی طراحی میشود که بیشترین میزان کلر فعال حفظ شود و پایداری محصول در انبار طولانیتر گردد.
ممکن است در بازار یا بستهبندیها با نامهای زیر هم روبهرو شوید:
-
Calcium Hypochlorite
-
پرکلرین (Perchlorine)
-
هایپوکلریت کلسیم
-
پودر کلر استخر
در میان عموم مردم، وقتی از “پودر کلر” صحبت میشود، معمولاً منظور همان هیپوکلریت کلسیم است. البته باید توجه داشت که کیفیت، درصد خلوص و برند تولیدکننده میتوانند تفاوت قابلتوجهی در عملکرد نهایی این ماده ایجاد کنند.
تفاوت هیپوکلریت کلسیم با هیپوکلریت سدیم (وایتکس)
-
هیپوکلریت کلسیم بهصورت جامد (پودری یا گرانول) عرضه میشود، در حالی که هیپوکلریت سدیم یک محلول مایع است (وایتکس).
-
هیپوکلریت کلسیم کلر فعال بیشتری دارد و برای مصارف صنعتی پایدارتر است.
-
حملونقل هیپوکلریت سدیم سختتر و عمر مفید آن کوتاهتر است.
ساختار شیمیایی و نحوه عملکرد
هیپوکلریت کلسیم دارای خاصیت اکسیدکنندگی قوی است. وقتی در آب حل میشود، کلر فعال آزاد میکند که میتواند با ساختار سلولی میکروبها واکنش داده و آنها را نابود کند.
معادله واکنش ساده در آب:
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی
| ویژگی | مقدار / توضیح |
|---|---|
| شکل ظاهری | پودر یا گرانول سفید یا خاکستری |
| بوی مشخص | دارد (مانند کلر استخر) |
| pH محلول | قلیایی (حدود ۱۰–۱۱) |
| انحلالپذیری | نسبتاً محلول در آب |
| کلر فعال | بین ۶۵ تا ۷۰ درصد در نوع صنعتی با کیفیت بالا |
مهمترین کاربردهای هیپوکلریت کلسیم
ضدعفونی آب استخرها
شاید رایجترین استفاده از هیپوکلریت کلسیم، گندزدایی آب استخرها باشد. به دلیل خاصیت سریعالاثر و قدرت بالا در کنترل جلبک، قارچ و باکتری، انتخاب اول در بسیاری از استخرهای عمومی و خصوصی است.
تصفیه آب آشامیدنی و صنعتی
در تصفیهخانهها، هیپوکلریت کلسیم بهعنوان جایگزین مطمئنتری برای گاز کلر بهکار میرود. استفاده از آن سادهتر و کمخطرتر است و در کنترل آلودگیهای میکروبی موثر عمل میکند.
ضدعفونی سطحها و تجهیزات
در محیطهای صنعتی، بیمارستانی و دامداری، از این ترکیب برای ضدعفونی سطوح، دستگاهها، ابزارها و ظروف استفاده میشود. همچنین در کشاورزی، برای ضدعفونی سبزیجات و میوهها نیز کاربرد دارد.
صنایع غذایی
در کارخانههای تولید مواد غذایی، از محلول رقیقشده هیپوکلریت برای شستوشوی تجهیزات و سطوح تماس با مواد غذایی استفاده میشود. دقت در رقیقسازی و رعایت زمان تماس، برای ایمنی اهمیت زیادی دارد.
سفیدکننده صنعتی
به دلیل خواص اکسیدکننده، این ماده در برخی کاربردها بهعنوان سفیدکننده در صنایع نساجی یا کاغذ مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایای هیپوکلریت کلسیم نسبت به کلر گازی یا مایع
| مقایسه | هیپوکلریت کلسیم | کلر مایع / گاز |
|---|---|---|
| ایمنی در حمل و نگهداری | بالا | پایین |
| پایداری در انبار | بیشتر | کمتر |
| حملونقل | راحتتر (بدون تجهیزات خاص) | نیاز به سیلندرهای تحت فشار |
| قابلیت مصرف جزئی | بله | خیر |
گریدهای مختلف هیپوکلریت کلسیم
-
صنعتی: برای تصفیه آب، شستوشوی صنعتی، استخرها
-
غذایی / بهداشتی: خلوص بالا، مخصوص کاربردهای حساس
-
کشاورزی: ضدعفونی میوه، سبزی و ابزار کشاورزی
نکات ایمنی هنگام استفاده
هیپوکلریت کلسیم یک ماده قوی و حساس به رطوبت است. بنابراین:
-
در جای خشک و دور از نور مستقیم نگهداری شود.
-
از تماس با مواد آلی، الکل، اسید یا سوختها جلوگیری شود.
-
حتماً با دستکش، ماسک و عینک استفاده شود.
-
در صورت تماس با پوست یا چشم، بلافاصله با آب فراوان شستوشو داده شود.
قیمت هیپوکلریت کلسیم و عوامل مؤثر بر آن
قیمت این ماده در بازار ایران تحت تأثیر عوامل زیر است:
-
درصد خلوص (۶۵٪ یا ۷۰٪)
-
نوع بستهبندی (کیسه، گالن، قرص، گرانول)
-
برند و کشور سازنده (چینی، اروپایی، هندی)
-
نوسانات ارزی و هزینه حمل
🛒 معرفی محصول پویش اروین میعان
جمعبندی
هیپوکلریت کلسیم، یک ماده ضدعفونیکننده و سفیدکننده قوی است که با آزادسازی کلر فعال، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد. از تصفیه آب و ضدعفونی سطوح گرفته تا استخرها و صنایع غذایی، این ترکیب جایگاهی ویژه دارد.
اگر به دنبال خرید هیپوکلریت کلسیم با کیفیت بالا و قیمت رقابتی هستید، شرکت پویش اروین میعان آماده تأمین این محصول با مشاوره تخصصی و تحویل سریع است.
📞 جهت مشاوره خرید، ثبت سفارش یا دریافت آنالیز محصول با ما تماس بگیرید:
تلفن دفتر: 02122798148
واتساپ: 09032135055